Bu durum çoğu kez çocuğun gelişimin tüm basamaklarında geri kalmasına, yanlış tanılanmasına, uygulanan diğer terapilerin sonuçsuz kalabilmesine, öz güveninin gelişmemesine neden olur.
İşitme Engelli Çocuklar
İşitme ve görme engelinin birlikte olduğu 80 sendrom tanımlanmıştır. Bu konuda en fazla hastanın olduğu USHER SENDROMU çok önemlidir. Sıklıkla Usher Sendromuna eşlik eden görme bozukluğu retinitis pigmentozadır ve iyi bir ERG (Elektroretinografi) ile kolayca teşhis edilebilir. Aşağıdaki bulgulardan herhangi biri görüldüğünde çocuklarda görme problemi olabileceği düşünülmeli ve bir göz hekimine müracaat etmelidir.
- Loş ışıkta görsel uyumun ve işlevlerin azalması: karanlıktan korkma, ayaklarını sürüme, annenin eline yapışma, karanlık yerlerde. Ör: masa altı, loş ışıklı koridorlarda oyun oynamama, gece tuvalete giderken anneyi isteme,
- Işık hassasiyeti, ışığa bakamama, ışığa bakarken gözünü kırpıştırma
- Görme alanı kayıpları, merdivenlerden özellikle inerken zorlanma
- Okul çağındaki çocuklarda çoğu kez görme keskinliği ve kontrast görme azalmıştır. Okurken ilave aydınlatmaya gereksinim duyarlar.
İşitme engelli çocukların okullarında bu konuların bilinmesi çok önemlidir. Bu çocukların, göz doktorları ile iletişim kurmaları ve kendilerini ifade edebilmeleri çeşitli güçlükler taşıdığı için, okullarda bu konuda iletişimi sağlamak üzere bazı öğretmenlerin konu ile bilgilendirilmesi ve göz muayenesi esnasında tercümeyi aynı kişinin yapması çok uygun olur. Göz hekiminin de az görme ve işitme engelli çocuklarla iletişimde tecrübeli olması tanı ve re/-habilitasyon yöntemleri açısından daha uygundur.
Gelişim Bozuklukları Olan Çocuklar
Zihinsel yetmezlik olan bir çok sendromda, hypotonide, metabolik hastalıklarda görme bozukluğu vardır. Bu oran çeşitli araştırmalarda % 40 olarak verilmiştir. Bu konu bilinmez ise çoğu kez ör. Down sendromlu bir çocuk tüm hayatı boyunca hiç göz doktoruna gitmeyebilir.
Bu çocuklarda en sık rastlanan bozukluk yüksek numaralı kırma kusurları, şaşılık ve akkomodasyon yetmezliği olabilmektedir. Aileler, çocuk muayene bile edilse, maddi durumları uygun değil ise ‘zaten aklı çalışmıyor. Ne gerek var gözlüğe’ diye yüksek numaralı camları almaktan kaçınmaktadırlar. Bu çocuklarda muayenede, özel eğitimci, anne ve/-ya varsa terapistlerin olmaları gerek muayene gerek tanı açısından çok önemlidir. Bu durum çocukla iletişimi kolaylaştırır.
Motor Gelişim Bozuklukları Olan Çocuklar
Çocuğun motor engelli olduğu saptandığı andan itibaren, çocuğun az görenler konusunda uzmanlaşmış bir göz hekimi tarafından muayenesi çok önemlidir. Beynin % 60-65i görme, görme yolları ve ilgili merkezlere ayrılmıştır. Beyindeki hasarla ortaya çıkan serebral palsili çocuklarda görme engeline% 45-65 oranda rastlandığı değişik çalışmalarda bildirilmiştir. Burada gözler sağlam, çocuk beyne ait nedenlerle görme engelli ise tablo daha da ağırlaşmakta, durum anlaşılamamakta ve çocuk çoğu kez donuk zekalı, otistik, asosyal diye yanlış anlaşılabilmektedir. Çocuk da kendi görüşünden farklı görüş bilmediği için kendini ifade edememekte ve hatalar zinciri çocuğun gelişimini olumsuz olarak etkilemektedir .